Stadium bij diagnose

Kanker van de schildklier en het baarmoederlichaam, en ook melanoom (huidkanker) worden in ongeveer 70 procent van de gevallen ontdekt in een gunstig stadium. Bij kanker van de borst, baarmoederhals, prostaat en nier is dat ongeveer de helft. Bij kanker van de slokdarm, maag, galwegen en alvleesklier is dat maar in ongeveer 10 procent van de diagnoses het geval.

Het stadium is een maat voor de uitgebreidheid van de ziekte. Stadium I is gunstig, stadium II redelijk gunstig, stadium III redelijk ongunstig en stadium IV ongunstig. Het stadium bepaalt in grote lijnen welke behandeling een patiënt krijgt en is ook een voorspeller van de kans om de ziekte te overleven.

Longkanker vaker in ongunstig stadium

Bij een aantal soorten kanker wordt de ziekte relatief vaker ontdekt in een ongunstig stadium. Bij longkanker bijvoorbeeld was dat in 1989 nog bij ruim een kwart van de patiënten, terwijl dat in 2022 bij bijna de helft was (de cijfers over vorig jaar zijn nog niet bekend). Dit lijkt een negatieve ontwikkeling, maar in de afgelopen decennia zijn de technieken om uitzaaiingen op te sporen sterk verbeterd. Hierdoor kan bij steeds meer patiënten het ‘werkelijke’ stadium worden bepaald en een passende behandeling worden aangeboden.

Het bevolkingsonderzoek heeft bij borst- en darmkanker het aandeel vroegere diagnoses verhoogd. Bij borstkanker steeg het aandeel gunstig stadium van 28 procent eind jaren ’80 naar 45 procent in 2022. Bij darmkanker was er een stijging van 19 procent naar 25 procent. Ook bij melanoom en prostaatkanker is het aandeel gunstig stadium toegenomen.

Kanker in inwendige organen – zoals long, maag, slokdarm, galwegen, alvleesklier en eierstok – is vaak pas laat vast te stellen, en daardoor vaak in een ongunstig stadium.

Bron: iknl.nl
Beeld: © FatCamera / Getty Images / iStock