Natashja Beerepoot zit in de regio West-Friesland, waar VGZ de grootste zorgverzekeraar is en de ketenzorg wordt aangeboden via Ketenzorg West-Friesland (KZWF). Natashja: “De samenwerking in de ketenzorg in deze regio verloopt ieder jaar weer beter dan het jaar daarvoor. Je kunt wel zeggen dat we de goede kant op gaan.”

Menselijke aspect

“Natuurlijk zijn er punten die voor verbetering vatbaar zijn”, zegt Natashja. “Wij vinden als pedicures altijd dat we te weinig betaald krijgen, en de zorggroep vindt altijd dat ze te veel moet betalen. In 5 jaar tijd is de vergoeding nauwelijks omhooggegaan. De zorggroep is van mening dat wij voor €28,40 best ieder half uur een patiënt kunnen behandelen. En dat we dan een mooi uurloon hebben. Op dat punt hebben ze gelijk. Alleen vergeten ze het menselijke aspect. Je hebt te maken met mensen met een rollator, mensen met een geamputeerd been, mensen die door een mantelzorger of taxi worden gebracht die niet altijd op tijd zijn. En bij sommige mensen ben je wel in 25 minuten klaar, maar dan moet je een nieuwe afspraak inplannen, soms moet je de steunkousen helpen aantrekken, de factuur maken en indienen in het zorgsysteem en dan moet je nog schoonmaken. Dus mensen zitten niet om het half uur kant en klaar in de stoel.”

“Een ander punt dat beter kan, is dat in het contract letterlijk staat dat we als pedicure geen extra bedrag aan de cliënt mogen vragen voor de cosmetische voetzorg”, zegt Natashja. “Zoiets kan eigenlijk niet in het contract staan.”

“Tot april blijft het hetzelfde, wat er daarna gebeurt, is onbekend”

Bezuinigingen

Hoewel de samenwerking altijd prettig is verlopen, verkeren Natashja en haar collega-pedicures in de regio nu in grote onzekerheid. VGZ vindt de ketenzorg in West-Friesland in vergelijking met andere regio’s in Nederland namelijk te duur en wil de zorg goedkoper inkopen. De zorggroep heeft te kennen gegeven voor dat bedrag geen ketenzorg meer te kunnen organiseren en gaat daarom taken afstoten en er vallen ook ontslagen. Natashja : “Een van de ontslagen mensen is ons vaste aanspreekpunt vanuit de zorggroep voor de ruim 100 aangesloten pedicures. Dat contact verliep heel prettig, maar eind december hoorden we van de zorggroep dat ze niet wisten hoe het verder gaat lopen met de diabetische voetzorg. En ook na herhaalde telefoontjes, konden ze niet meer vertellen dan dat alles tot april nog hetzelfde blijft en dat het daarna onzeker is wat er gaat gebeuren. Dat geeft veel onrust zowel bij pedicures als bij patiënten. Je bent al afspraken aan het vastleggen voor in april, maar we kunnen geen patiënten gaan behandelen als we niet weten of en wat we ervoor betaald gaan krijgen. Het enige dat we te horen krijgen is dat het tot april hetzelfde blijft en wat er daarna gebeurt, is onbekend.”

“Het voelt heel naar om in het ongewisse gelaten te worden”, vindt Natashja. “Niet alleen qua vergoeding, maar misschien nog wel meer of je het contact met je diabetescliënten gaat verliezen. We zijn als pedicures natuurlijk zorgverleners in hart en nieren. Het systeem is bedacht om diabetespatiënten van goede voetzorg te voorzien en het aantal amputaties te verminderen. Het zou jammer zijn als dat weer teniet gedaan wordt als patiënten het niet meer vergoed krijgen.”

Als plusser buiten de boot vallen

Mariet Spaans, pedicure met aantekening DV en RV, had tot afgelopen jaar zowel met de zorggroep als met de podotherapeut een contract. “Ja, wat moet ik erover zeggen?” Ze zucht diep. “De samenwerking verliep heel prettig, zowel bij de zorggroep als bij de podotherapeut. Maar nu hebben zowel de zorggroep als podotherapeut waarbij ik was aangesloten het besluit genomen om, in aansluiting op het beleid van Menzis, alleen nog maar medisch pedicures te contracteren.” Dus viel Mariet buiten de boot. En niet alleen voor haar diabetespatiënten die aangesloten zijn bij Menzis. “Dat zijn er slechts 5, maar zonder contract met de zorggroep krijg ik nu ook geen vergoeding meer voor de diabetespatiënten die bij andere zorgverzekeraars zijn aangesloten.” Mariet wil geen afscheid nemen van haar diabetespatiënten. “Andere plussers in de omgeving die niet zo veel diabetespatiënten in hun bestand hadden, hebben dat wel gedaan, maar ik heb zo’n 60 diabetespatiënten. De laatste jaren kreeg ik juist ook veel diabetespatiënten doorverwezen via de huisarts en dat verliep goed.”

“Het was voor mij een keuze om helemaal te stoppen met mijn praktijk of om bij alle zorgverzekeraars afzonderlijk een betaalovereenkomst proberen af te sluiten”

Wat betekent het nu voor Mariet dat ze geen contract meer krijgt? “Het was voor mij een keuze om of helemaal te stoppen met mijn praktijk of om bij alle zorgverzekeraars afzonderlijk een betaalovereenkomst proberen af te sluiten.” De keuze viel op het laatste. “Alleen vergt dat ook de nodige tijd om dat rond te krijgen. Bij één zorgverzekeraar is het nu goedgekeurd, maar dan loop ik er weer tegenaan dat het inloggen niet werkt. En daar gaat dan ook weer een tijd overheen, voordat dat geregeld is. En in die tussentijd mis ik ongeveer de helft van mijn totale inkomsten.”

Expertteam voetzorg

In de regio Drechtsteden staat de zorggroep ZGWA heel erg open voor het werkveld. Corinne Bakx is heel tevreden over de samenwerking. “Natuurlijk is er in het begin ook veel gedoe geweest, maar ik kan wel zeggen dat we nu geland zijn”, aldus Corinne. “Er heeft de afgelopen tijd een duidelijke schifting plaatsgevonden. Pedicures die vonden dat ze te weinig diabetespatiënten zagen of die niet zo veel op hadden met de diabetische voetzorg sluiten nu helemaal geen contracten meer af. En pedicures die wel bij de diabetische voetzorg betrokken willen blijven, sluiten nu alleen nog maar contracten af met podotherapeuten met wie ze een klik hebben.”

De zorggroep heeft volgens Corinne veel bijgedragen aan de verbetering van de samenwerking tussen de verschillende betrokken zorgverleners. “We hebben ‘Rondom de tafel’-bijeenkomsten met pedicures, en ‘Rondom de tafel’-bijeenkomsten met podotherapeuten. Die worden ook ondersteund door de kwaliteitsmanager van de ZGWA. De lijntjes zijn heel kort, en we worden echt betrokken bij de zorg. Dat is heel prettig. Als ik een idee opper, wordt daar ook naar geluisterd en krijg ik eventueel de ruimte om iets verder uit te werken.” Daarnaast is Corinne, samen met een collega-medisch pedicure en twee podotherapeuten, betaald lid van het expertteam voetzorg van ZGWA. “Aan ons is gevraagd om kwaliteitsplannen op te stellen. Daar ben ik nu druk mee bezig.”

Ook merkt ze dat de eisen in de contracten en behandelplannen met podotherapeuten coulanter worden. “Naarmate we langer met elkaar werken en beter contact hebben, worden er minder vreemde eisen gesteld. Voorheen was het echt ‘dit is het en je mag niets meer doen’. Nu wordt het meer aan de pedicure in samenwerking met de cliënt overgelaten. Als in het behandelplan staat dat een patiënt 1 keer in de 6 weken moet komen en de cliënt wil graag 1 keer in de 4 weken komen, dan registreer je dat in het dossier in Caresharing (het keteninformatiesysteem, ofwel KIS uit de regio, red.) en dan betaalt de cliënt die 2 extra behandelingen zelf. De medisch noodzakelijke voetzorg en de frequentie worden duidelijk omschreven in het behandelplan.”

Corinne ziet het als positief dat het beleid ervoor gezorgd heeft dat pedicures van hun eilandjes zijn afgekomen. “We hebben moeten leren om beter te communiceren met andere zorgverleners en ook om een goede rapportage te schrijven. Voor pedicures was het onwennig om een rapportage te schrijven puur op basis van feiten en behoeften van de patiënt. Daar is toen vanuit de zorggroep een speciale training voor opgezet. En pedicures hebben ook moeten leren om zich professioneler op te stellen door emoties buiten de communicatie te laten.”

“Er moet één winnaar zijn en dat is de patiënt”

In de zorggroep is er bewust voor gekozen om met verschillende disciplines om tafel te zitten en elkaars kant van het verhaal te horen. “De POH’ers hadden een bepaald idee van de pedicures als arrogante types en andersom was dat ook zo. Dat is natuurlijk niet bevorderlijk voor de samenwerking. Dus zijn we aan tafel gaan zitten om te zien hoe we dat konden verbeteren. Daar hebben we keihard aan gewerkt en dat gaat nog steeds door.” Inmiddels heeft Corinne het uitgangspunt om andere zorgverleners te zien als een verlengstuk van haar eigen werk. “Je moet respect hebben voor elkaars werk en het niet zien als betutteling, want zo wordt het vaak gezien. “Het uitgangspunt is: er moet één winnaar zijn en dat is de patiënt.”

Onbereikbaar

Corinne herkent het verhaal van sommige andere pedicures dat de podotherapeuten onbereikbaar zijn. “Dat hadden wij in het begin ook, dit hebben we in de zorggroep naar de podotherapeuten toe aangekaart. Podotherapeuten zijn zich daar nu veel meer van bewust en hebben daarop actie ondernomen. Via Siilo of via WhatsApp kun je nu aangeven dat je een vraag hebt gesteld in Caresharing met het verzoek om daar even naar te kijken. Dat gebeurt nu ook.”

Verbeterpunten

Zeker zijn er ook verbeterpunten. “Een punt van aandacht is de administratieve rompslomp. Al de verschillende programma’s waarin gedeclareerd, gecommuniceerd, gerapporteerd moet worden, dat moet worden vereenvoudigd. De manager van de zorggroep gaat nu aan de slag om te kijken hoe we dat kunnen realiseren.” Een ander actiepunt bij de zorggroep is het opzetten van een pedicure vervangerspoule, zodat de basisverzekerde zorg in geval van ziekte van de pedicure of andere noodsituaties wel gewoon door kan gaan.

“Het voordeel van de zorggroep is dat er in de zorggroep een centraal aanspreekpunt is en in ons geval dat de zorggroep openstaat voor wat er uit het werkveld komt”, zegt Corinne. “Voor de zorg buiten de keten ontbreekt een centraal aanspreekpunt en dan merk je ook dat daar de samenwerking wat stroever verloopt.”