Een studie gepubliceerd in het Journal of Bone and Mineral Research toont aan dat het risico op fracturen met ongeveer 30 procent toeneemt na een maag-bypass-operatie. Er werd ook ontdekt dat mensen na zo’n operatie vaker vallen dan voor de operatie.

Bariatrische chirurgie
Maag-bypass-chirurgie is de meest voorkomende bariatrische chirurgie om obesitas te behandelen. Bij maag-bypass-operaties wordt een klein deel van de maag, het stuk dat verbonden is met de slokdarm, losgemaakt van de rest van de maag en verbonden met een stuk uit de dunne darm. Zie hieronder een animatie uit een voorlichtingsvideo over een Gastric bypass van het Obesitascentrum Catharina Ziekenhuis.

Voedsel gaat direct de dunne darm in in plaats van door de hele maag te gaan, waardoor het gevoel van vol te zijn toeneemt. De persoon eet minder en de opname van voedingsstoffen neemt af, wat leidt tot gewichtsverlies. Eerder onderzoek heeft al aangetoond dat een maagomleiding tot botverlies leidt, maar het fractuurrisico na een operatie is onvoldoende bestudeerd. Bovendien is de associatie tussen maag-bypass en fractuurrisico niet bestudeerd bij patiënten met diabetes.

Onderzoek
Het Zweedse onderzoek is gebaseerd op de gegevens van 38.971 patiënten die maag-bypass-operaties hebben ondergaan, waarvan 7.758 diabetes hadden en 31.213 niet. Degenen die de operatie hadden ondergaan, werden vergeleken met een even grote groep individuen die niet waren geopereerd en die dezelfde morbiditeits- en achtergrondgegevens hadden.

Resultaten
Ongeacht de diabetesstatus hadden degenen die geopereerd waren ongeveer 30 % meer kans op botbreuken. Personen zonder diabetes hadden een verhoogd risico van 32 % en diegenen met diabetes hadden een verhoogd risico van 26 %. De risicoverhoging geldt voor breuken in het algemeen, met uitzondering van het onderbeen. Na de operatie kwamen fracturen van de onderbenen minder vaak voor.

De resultaten komen goed overeen met eerder onderzoek in het veld, maar de huidige studie is statistisch sterker vanwege de omvang. Ook hebben de onderzoekers zich in deze studie geconcentreerd op de dominante methode van obesitaschirurgie, maag-bypass, en andere vormen uitgesloten.

Hypothese
De meest voorkomende hypothese van het mechanisme achter een verhoogde kans op fracturen na obesitaschirurgie is gewichtsverlies en dat het skelet zwakker wordt met minder belasting. Het onderzoek liet geen verband zien tussen het aantal fracturen en de mate van gewichtsverlies. Een verhoogd risico op vallen na een operatie werd echter opgemerkt, wat op zichzelf zou kunnen bijdragen aan een verhoogd risico op fracturen. De vraag waarom individuen die een operatie hebben ondergaan vaker vallen, met of zonder fracturen als gevolg, heeft nog geen duidelijk antwoord.

Axelsson KF, Werling M, Eliasson B, et al. Fracture risk after gastric bypass surgery: a retrospective cohort study. J Bone Miner Res. 2018 Jul 16.