Een vetachtige stof – lipoproteïne(a) – verhoogt de kans op slagaderverkalking, maar tot dusver was niet bekend waarom. Onderzoekers hebben aangetoond dat deze stof het immuunsysteem prikkelt. Daardoor ontstaat een chronische ontsteking van de vaatwand die tot slagaderverkalking leidt.

Hart- en vaatziekten zoals hartinfarcten en herseninfarcten worden veroorzaakt door atherosclerose. Bekende risicofactoren voor het ontstaan van atherosclerose zijn roken, hoge bloeddruk, hoog cholesterol en suikerziekte. Er zijn ook minder bekende risicofactoren, zoals het lipoproteïne (a): een vetdeeltje met bepaalde eiwitten. In het bloed verhoogt lipoproteïne (Lp(a)) de kans op atherosclerose aanzienlijk. Hoe dat gebeurt was tot nog toe niet precies bekend.

De onderzoekers hebben nu aangetoond dat Lp(a) leidt tot een chronische activatie van het aangeboren afweersysteem. Die activatie leidt weer tot een chronische ontsteking van de bloedvatwand, waardoor atherosclerose ontstaat. In het onderzoek werden witte bloedcellen (monocyten) 24 uur lang blootgesteld aan Lp(a) dat afkomstig was van patiënten. Zes dagen later werd gemeten hoeveel ontstekingsstoffen, die een rol spelen bij het ontstaan van atherosclerose, de witte bloedcellen aanmaken. Witte bloedcellen die kort waren blootgesteld aan Lp(a) maakten veel meer ontstekingsstoffen dan de cellen die daar niet aan waren blootgesteld.

Vervolgens werden de witte bloedcellen van patiënten met een verhoogd Lp(a) onderzocht. Ook deze cellen maken meer ontstekingsstoffen, en hechten sneller aan de binnenkant van de bloedvaten. Experimenten lieten vervolgens zien dat witte bloedcellen daardoor eerder vastplakken aan de bloedvatwand.

Bron: Radboudumc.